index icon
Index

Basiscijfers Aneurysma van de Abdominale Aorta (AAA)

Y. Koop1,2, R.H. Wimmers1, M.L. Bots2, I. Vaartjes2

1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht

Tabel 1 Kerncijfers over AAA naar leeftijd en geslacht in Nederland in 2020
    Absolute
aantallen
Gem. lft 0-44 45-54 55-74 75-84 ≥85
Sterfte Mannen 385 79 106a 160 119
  Vrouwen 149 83 29a 51 69
  Totaal 534 80 135a 211 188
Ziekenhuisopnamen± Mannen 2800 74 1.523a 1.043 234
  Vrouwen 571 76 255a 236 80
  Totaal 3.371 74 1.778a 1.279 314
Dagopnamen± Mannen 233 77 88a 197b
  Vrouwen 41 77 12a 29b
  Totaal 274 77 100a 226b
                 
    Gemiddeld
aantal dagen
  0-44 45-54 55-74 75-84 ≥85
Gemiddeld aantal ligdagen in het ziekenhuis± Mannen 6   6a 5 3
  Vrouwen 5   6a 5 3
  Totaal 6   6a 5 3
                 
Prognose na eerste ziekenhuisopname†/±   Percentage       <75 75-84 ≥85
30-dagen sterfte Mannen 13,9%       8,7% 18,3% 45,7%
  Vrouwen 23,5%       10,4% 27,8% 60,2%
  Totaal 15,3%       8,9% 20,1% 50,2%
1-jaar sterfte Mannen 20,9%       13,3% 28,7% 58,7%
  Vrouwen 29,8%       15,2% 35,0% 69,4%
  Totaal 22,2%       13,5% 29,8% 62,0%
5-jaar sterfte Mannen 38,8%       27,4% 52,4% 83,0%
  Vrouwen 48,4%       31,6% 57,3% 83,7%
  Totaal 40,3%       27,9% 53,3% 83,2%

aVanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën 0-44, 45-54 en 55-74 jaar samengevoegd 
bVanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën 75-84 en ≥85 jaar samengevoegd 
Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I713-714, ICD-9 codes 4413-4414. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten 

Sterfte 

In 2020 was het aandeel van AAA aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 1% voor mannen en voor vrouwen. Er zijn in 2020 385 mannen overleden aan AAA en 149 vrouwen. In totaal zijn 250 (47%) sterfgevallen vanwege AAA veroorzaakt door een AAA met ruptuur (164 mannen en 86 vrouwen). Voor alle leeftijdsgroepen overlijden er meer mannen dan vrouwen vanwege een AAA.. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan AAA is 79 jaar bij mannen en 83 jaar bij vrouwen.

Absolute sterfte aan AAA nam in de periode 1980-2020 is gelijk gebleven voor vrouwen. Voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1994, daarna stagneert het aantal sterfgevallen tot 2004. Vanaf 2004 is een daling zichtbaar in het aantal stergevallen vanwege AAA bij mannen. Deze daling is duidelijk zichtbaar zodra het aantal sterfgevallen wordt gecorrigeerd voor de bevolkingsopbouw. 

Ziekenhuisopnamen

In 2020 vonden er 3.371 ziekenhuisopnamen wegens AAA plaats, waarvan 2800 opnamen van mannen en 571 van vrouwen. Dit zijn 8 opnamen per dag voor mannen en 2 opnamen per dag voor vrouwen. Van alle ziekenhuisopnamen vanwege een AAA, zijn er voor mannen 502 opnamen voor een AAA met ruptuur en voor vrouwen 142 opnamen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege AAA was 74 jaar bij mannen en 76 jaar bij vrouwen. In 2020 zijn er 18 observaties geregistreerd vanwege een AAA, waarvan 3 vanwege een AAA met ruptuur. Voor mannen hebben er 13 observaties plaatsgevonden vanwege AAA, waarvan 2 met ruptuur. Voor vrouwen waren dit 5 observaties, waarvan 1 vanwege een AAA met ruptuur.

Het gemiddelde aantal ligdagen is voor mannen 6 dagen en voor vrouwen 5 dagen. Zowel de 30-dagen, als de 1- en 5-jaar sterfte is voor vrouwen hoger dan bij mannen.

In de periode 1980 tot 2020 is het absolute aantal ziekenhuisopnamen voor vrouwen gelijk gebleven, voor mannen is een stijging zichtbaar tot 1994 en een daling vanaf 2016. Na een correctie voor de bevolkingsopbouw is deze stijging in het aantal ziekenhuisopnamen vanwege een AAA voor mannen ook zichtbaar, waarbij er na 1998 een duidelijkere dalende trend zichtbaar is.

 

Dagopnamen

In 2020 vonden er 274 dagopnamen plaats vanwege AAA, waarvan 233 van mannen en 41 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname vanwege AAA was in 2020 77 jaar voor mannen en voor vrouwen. De meeste dagopnamen vinden plaats in de leeftijdsgroep vanaf 75 jaar.