index icon
Index

Basiscijfers herseninfarct

Y. Koop1,2, R.H. Wimmers1, M.L. Bots2, I. Vaartjes2

1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht

 

Tabel 1 Kerncijfers over herseninfarct naar leeftijd en geslacht in Nederland in 2021
    Absolute
aantallen
Gem. lft 0-44 45-54 55-74 75-84 ≥85
Sterfte Mannen 2.122 81 46a 456 741 879
  Vrouwen 3.105 86 18a 305 821 1961
  Totaal 5.227 84 64a 761 1562 2840
Ziekenhuisopnamen± Mannen 16.743 71 394 1.279 8.002 4.997 2.071
  Vrouwen 14.410 75 382 814 4.771 4.945 3.498
  Totaal 31.153 73 776 2.093 12.773 9.942 5.569
Dagopnamen± Mannen 290 71 29a 123 108 30
  Vrouwen 243 70 20 12 93 84 34
  Totaal 533 71 61a 216 192 64
                 
    Gemiddeld
aantal dagen
  0-44 45-54 55-74 75-84 85-94
Gemiddeld aantal ligdagen
in het ziekenhuis±
Mannen 5   6 5 5 5 6
  Vrouwen 5   5 4 5 6 6
  Totaal 5   5 5 5 5 6
                 
Prognose na eerste
ziekenhuisopname†/±
  Percentage   0-44 45-54 55-74 75-84 ≥85
30-dagen sterfte Mannen 7,7   2,1 2,6 5,1 9,6 18,7
  Vrouwen 10,5   1,7 2,7 5,3 9,8 21,4
  Totaal 9,1   1,9 2,7 5,2 9,7 20,5
1-jaar sterfte Mannen 16,2   3,5 4,9 10,3 21,3 39,2
  Vrouwen 20,5   2,9 4,7 10,6 20,3 40,0
  Totaal 18,3   3,2 4,8 10,4 20,8 39,7
5-jaar sterfte Mannen 37,1   5,8 10,7 25,0 51,5 80,6
  Vrouwen 43,9   4,9 8,5 23,9 48,3 78,4
  Totaal 40,4   5,3 9,8 24,6 49,8 79,1

Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I63-64, ICD-9 codes 433,434,436
a Vanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën 0-44 en 45-54 jaar samengevoegd 
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I63-64, ICD-9 codes 433,434,436. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten 

Sterfte 

In 2020 was het aandeel van herseninfarct aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 14%, voor mannen was dit 11% en voor vrouwen 16%. Er zijn in 2020 2.083 mannen overleden aan een herseninfarct en 3.035 vrouwen. Tot de leeftijd van 74 jaar overlijden er meer mannen dan vrouwen aan een herseninfarct, vanaf 75 jaar overlijden er meer vrouwen. In deze leeftijdsgroep is het absolute aantal vrouwen ook hoger dan het aantal mannen. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan een herseninfarct is 81 jaar bij mannen en 86 jaar bij vrouwen.

Absolute sterfte aan een herseninfarct nam in de periode 1980-2020 af, deze daling is het sterkst tussen 2000 en 2010. Deze sterke daling is duidelijker zichtbaar zodra het sterftecijfers gecorrigeerd wordt voor veranderingen in de leeftijdsopbouw van de bevolking, dit is terug te zien in de figuren.  

In 2021 was het aandeel van herseninfarct aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 14%, voor mannen was dit 11% en voor vrouwen 16%. Er zijn in 2021 2.122 mannen overleden aan een herseninfarct en 3.105 vrouwen. Tot de leeftijd van 75 jaar overlijden er meer mannen dan vrouwen aan een herseninfarct, vanaf 75 jaar overlijden er meer vrouwen. In deze leeftijdsgroep is het absolute aantal vrouwen ook hoger dan het aantal mannen. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan een herseninfarct is 81 jaar bij mannen en 86 jaar bij vrouwen.

Absolute sterfte aan een herseninfarct nam in de periode 1980-2021 af, deze daling is het sterkst tussen 2000 en 2010. Deze sterke daling is duidelijker zichtbaar zodra het sterftecijfers gecorrigeerd wordt voor veranderingen in de leeftijdsopbouw van de bevolking, dit is terug te zien in de figuren.  

 

Prognose

De prognose na de eerste ziekenhuisopname voor herseninfarct is berekend op basis van de sterfte tussen 2010 en 2019. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte zijn voor mannen respectievelijk 9.6%, 19.1% en 39.1% en voor vrouwen 13.3%, 24.5% en 45.8%. In de figuren is de sterfte na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen zichtbaar.

 

 

Ziekenhuisopnamen

In 2021 vonden er 31.153 ziekenhuisopnamen wegens een herseninfarct plaats, waarvan 16.743  opnamen van mannen en 14.410 van vrouwen. Dit zijn 46 opnamen per dag voor mannen en 39 opnamen per dag voor vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege een herseninfarct was 71 jaar bij mannen en 75 jaar bij vrouwen. Van alle observaties in 2021 is 1% voor een herseninfarct, zowel bij mannen als bij vrouwen (170 voor mannen en 127 voor vrouwen). Het gemiddelde aantal ligdagen voor een herseninfarct is voor mannen en vrouwen gelijk, namelijk 5 dagen.

In de periode 1980 tot 2021 is er een sterke stijging zichtbaar in het absolute aantal ziekenhuisopnamen, namelijk een 162% toename voor mannen en een 142% toename voor vrouwen. Zodra het aantal ziekenhuisopnamen wordt gecorrigeerd voor de bevolkingsopbouw is deze stijging minder sterk, namelijk 22% voor mannen en 25% voor vrouwen.

 

Dagopnamen

In 2021 vonden er 533 dagopnamen plaats vanwege een herseninfarct, waarvan 290 van mannen en 243 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname was in 2021 71 jaar voor mannen en 70 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen vinden plaats in de leeftijdsgroep 55-74 jaar.