Basiscijfers cardiomyopathie 2023
In dit hoofdstuk worden de jaarcijfers met betrekking tot sterfte en ziekenhuisopnamen bij cardiomyoapthie voor het jaar 2023 gepresenteerd. Uitsplitsing vindt plaats naar leeftijd en geslacht. Daarnaast worden trends in de periode 1980-2023 en prognosecijfers voor cardiomyopathie na eerste ziekenhuisopnamen beschreven.
Y. Koop1,2, R.H. Wimmers1, I. Vaartjes2
1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht
Methode
Sterftecijfers zijn afkomstig uit de doodsoorzaken statistieken van het CBS. Ziekenhuisopnamen zijn op basis van gegevens van Dutch Hospital Data. De gebruikte ICD-10 codes voor hart- en vaatziekten zijn: ICD-10 codes I42, ICD-9 codes 425.
Resultaten
| Absolute aantallen |
Gem. lft | 0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | ||
| Sterfte† | Mannen | 271 | 71 | ----------48a--------- | 56 | 75 | 74 | 18 | |||
| Vrouwen | 169 | 77 | -----------14a--------- | 21 | 59 | 47 | 28 | ||||
| Totaal | 440 | 74 | ----------62a---------- | 77 | 134 | 121 | 46 | ||||
| Ziekenhuisopnamen± | Mannen | 672 | 57 | 43 | 58 | 91 | 150 | 165 | 121 | ----44a---- | |
| Vrouwen | 737 | 64 | 38 | 29 | 48 | 116 | 190 | 210 | ----106a---- | ||
| Totaal | 1409 | 61 | 81 | 87 | 139 | 266 | 355 | 331 | ----150a---- | ||
| Dagopnamen± | Mannen | 594 | 64 | 13 | 17 | 35 | 130 | 177 | 188 | ----34a---- | |
| Vrouwen | 309 | 63 | --------23a------- | 22 | 57 | 102 | 88 | ----17a---- | |||
| Totaal | 903 | 64 | --------53a-------- | 57 | 187 | 279 | 276 | ----51a---- | |||
| Gemiddeld aantal dagen |
0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | |||
| Gemiddeld aantal ligdagen | Mannen | 7 | 9 | 8 | 7 | 8 | 6 | 4 | 7 | 9 | |
| in het ziekenhuis± | Vrouwen | 6 | 8 | 10 | 6 | 5 | 5 | 4 | 4 | 7 | |
| Totaal | 6 | 9 | 9 | 7 | 7 | 6 | 4 | 6 | 8 | ||
| Prognose na eerste ziekenhuisopname†/± |
Percentage | 0-44 | 45-54 | 55-74 | 75-84 | ≥85 | |||||
| 30-dagen sterfte | Mannen | 2,9 | 1,7 | 1,0 | 2,4 | 5,2 | 16,5 | ||||
| Vrouwen | 3,0 | 3,7 | 1,3 | 1,9 | 4,7 | 11,5 | |||||
| Totaal | 2,9 | 2,5 | 1,1 | 2,2 | 5,0 | 13,6 | |||||
| 1-jaar sterfte | Mannen | 9,9 | 5,2 | 4,8 | 8,3 | 18,8 | 42,5 | ||||
| Vrouwen | 8,6 | 6,2 | 4,6 | 6,6 | 12,4 | 35,0 | |||||
| Totaal | 9,4 | 5,6 | 4,8 | 7,6 | 15,9 | 38,2 | |||||
| 5-jaar sterfte | Mannen | 28,4 | 11,6 | 13,4 | 26,9 | 50,3 | 86,3 | ||||
| Vrouwen | 24,3 | 10,5 | 11,1 | 21,0 | 38,1 | 78,8 | |||||
| Totaal | 26,8 | 11,2 | 12,6 | 24,8 | 45,3 | 82,1 | |||||
† Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek: ICD-10 codes I42, ICD-9 codes 425
a Vanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën jaar samengevoegd
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data: ICD-10 codes I42, ICD-9 codes 425. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten
Sterfte
Er zijn in 2023 271 mannen overleden aan cardiomyopathie en 169 vrouwen. In 2023 was het aandeel van cardiomyopathie aan de totale hart- en vaatziekten 1%. Voor de leeftijdsgroepen tot 90 jaar overlijden er meer mannen dan vrouwen aan een cardiomyopathie, vanaf 90 jaar overlijden er meer vrouwen aan een cardiomyopathie. De gemiddelde leeftijd van overlijden is 71 jaar bij mannen en 77 jaar bij vrouwen.
Absolute sterfte aan cardiomyopathie nam in de periode 1980-2023 af, deze daling is het sterkst tot 2004 daarna stagneert de sterfte aan een cardiomyopathie voor zowel mannen en vrouwen. Het verschil in daling van sterfte tussen mannen en vrouwen neemt af als de sterftecijfers gecorrigeerd worden voor veranderingen in de leeftijdsopbouw van de bevolking, namelijk 3 per 100.000 voor mannen en 2 per 100.000 voor vrouwen.
Prognose
In de periode van 2010 tot 2019 is de prognose berekend na een eerste ziekenhuisopname voor cardiomyopathie. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte zijn voor mannen respectievelijk 2,9%, 9.9% en 28.4% en voor vrouwen 3.0%, 8.6% en 24.3%. In de prognosecijfers figuren en de kerncijfers tabel, zijn de sterftecijfers na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen weergegeven.
Ziekenhuisopnamen
In 2023 vonden er 1.409 ziekenhuisopnamen wegens cardiomyopathie plaats, waarvan 672 opnamen van mannen en 737 van vrouwen. Dit zijn afgerond voor zowel mannen en vrouwen 2 opnamen per dag. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege cardiomyopathie was 57 jaar bij mannen en 64 jaar bij vrouwen. Voor een cardiomyopathie zijn weinig observaties geregistreerd, namelijk 14 voor mannen en 25 voor vrouwen. Het gemiddelde aantal ligdagen voor een cardiomyopathie is 7 dagen voor mannen en 5 dagen voor vrouwen.
In de periode 1980 tot 2008 is er een stijging zichtbaar in het absolute aantal ziekenhuisopnamen voor zowel mannen en vrouwen, deze stijging is het sterkst voor mannen in de periode 2004 tot 2008. Vanaf 2015 daalt het aantal ziekenhuisopnamen van mannen voor een cardiomyopathie, voor vrouwen is een daling zichtbaar vanaf 2016 die sinds 2022 stagneert.
Dagopnamen
In 2023 vonden er 903 dagopnamen plaats vanwege cardiomyopathie, waarvan 594 van mannen en 309 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname vanwege cardiomyopathie was in 2023 64 jaar voor mannen en 63 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen vinden plaats in de leeftijdsgroepen 60-79 jaar.
