Basiscijfers herseninfarct 2024
In dit hoofdstuk worden de jaarcijfers met betrekking tot sterfte en ziekenhuisopnamen bij herseninfarct voor het jaar 2024 gepresenteerd. Uitsplitsing vindt plaats naar leeftijd en geslacht. Daarnaast worden trends in de periode 1980-2024 en prognosecijfers voor herseninfarct na eerste ziekenhuisopnamen beschreven.
L.M. Steendam1,2 , R.H. Wimmers1, Y. Koop1,2, I. Vaartjes2
1 Hartstichting, Den Haag
2 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht
Methode
Sterftecijfers zijn afkomstig uit de doodsoorzaken statistieken van het CBS. Ziekenhuisopnamen zijn op basis van gegevens van Dutch Hospital Data. De gebruikte ICD-10 codes voor hart- en vaatziekten zijn. ICD-10 codes I63-64, ICD-9 codes 433, 434, 436.
Resultaten
| Absolute aantallen |
Gem. lft | 0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | ||
| Sterfte† | Mannen | 2271 | 82 | ------------------62a---------------- | 173 | 613 | 1005 | 418 | |||
| Vrouwen | 3309 | 82 | ------------------35a---------------- | 112 | 556 | 1461 | 1145 | ||||
| Totaal | 5580 | 82 | ------------------97a---------------- | 285 | 1169 | 2466 | 1563 | ||||
| Ziekenhuisopnamen± | Mannen | 17331 | 72 | 82 | 181 | 515 | 2121 | 3823 | 5841 | 4186 | 582 |
| Vrouwen | 14538 | 75 | 75 | 133 | 451 | 1090 | 2213 | 4638 | 4748 | 1190 | |
| Totaal | 31869 | 73 | 157 | 314 | 966 | 3211 | 6036 | 10479 | 8934 | 1772 | |
| Dagopnamen± | Mannen | 263 | 67 | ---------14a-------- | 12 | 37 | 59 | 94 | -----47a---- | ||
| Vrouwen | 239 | 71 | ----------12a------- | 12 | 20 | 48 | 68 | 67 | 12 | ||
| Totaal | 502 | 69 | ---------26a------- | 24 | 57 | 107 | 162 | 110 | 16 | ||
| |
|||||||||||
| Gemiddeld aantal dagen |
0-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | ≥90 | |||
| Gemiddeld aantal ligdagen | Mannen | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 6 | 6 | |
| in het ziekenhuis± | Vrouwen | 6 | 5 | 7 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 7 | |
| Totaal | 6 | 6 | 7 | 6 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | ||
| Prognose na eerste ziekenhuisopname†/± |
Percentage | 0-44 | 45-54 | 55-74 | 75-84 | ≥85 | |||||
| 30-dagen sterfte | Mannen | 9,6 | 3,4 | 3,8 | 6,1 | 12,3 | 25,6 | ||||
| Vrouwen | 13,3 | 3,6 | 5,5 | 7 | 12,9 | 26,2 | |||||
| Totaal | 11,4 | 3,5 | 4,5 | 6,5 | 12,6 | 26,0 | |||||
| 1-jaar sterfte | Mannen | 19,1 | 4,6 | 5,4 | 12 | 26,5 | 48,3 | ||||
| Vrouwen | 24,5 | 4,2 | 6,9 | 12,5 | 25,8 | 47,4 | |||||
| Totaal | 21,8 | 4,4 | 6,1 | 12,2 | 26,1 | 47,7 | |||||
| 5-jaar sterfte | Mannen | 39,1 | 8,1 | 9,6 | 26,6 | 56,5 | 82,3 | ||||
| Vrouwen | 45,8 | 6,0 | 11,5 | 25,7 | 52,4 | 79,9 | |||||
| Totaal | 42,4 | 7,0 | 10,5 | 26,2 | 54,3 | 80,7 | |||||
† Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek. ICD-10 codes I63-64, ICD-9 codes 433,434,436
a Vanwege privacy redenen zijn de leeftijdcategorieën samengevoegd
± Op basis van gegevens van Dutch Hospital Data. ICD-10 codes I63-64, ICD-9 codes 433,434,436. Let op, deze cijfers gaan over het aantal opnames, niet het aantal individuele patiënten
Sterfte
Er zijn in 2024 2.271 mannen overleden aan een herseninfarct en 3.309 vrouwen. In 2024 was het aandeel van herseninfarct aan de totale hart- en vaatziekten sterfte 15%, voor mannen was dit aandeel 12% en voor vrouwen 17%. Tot de leeftijd van 80 jaar overlijden er meer mannen dan vrouwen aan een herseninfarct, vanaf 80 jaar overlijden er meer vrouwen. In deze leeftijdsgroep is het absolute aantal vrouwen ook hoger dan het aantal mannen. De gemiddelde leeftijd van overlijden aan een herseninfarct is 82 jaar bij mannen en vrouwen.
Absolute sterfte aan een herseninfarct nam in de periode 1980-2024 af, deze daling is het sterkst tussen 2000 en 2010, waarna het stagneerde. Deze sterke daling is duidelijker zichtbaar zodra het sterftecijfers gecorrigeerd wordt voor veranderingen in de leeftijdsopbouw van de bevolking, dit is terug te zien in de figuren.


Prognose
In de periode van 2010 tot 2019 is de prognose berekend na een eerste ziekenhuisopname voor herseninfarct. De 30 dagen, 1 jaar en 5 jaar sterfte zijn voor mannen respectievelijk 9,6%, 19,1% en 39,1% en voor vrouwen 13,3%, 24,5% en 45,8%. In de prognosecijfers figuren en de kerncijfers tabel zijn de sterftecijfers na de eerste ziekenhuisopname per leeftijdsgroep voor mannen en vrouwen weergegeven.


Ziekenhuisopnamen
In 2024 vonden er 31.869 ziekenhuisopnamen wegens een herseninfarct plaats, waarvan 17.331 opnamen van mannen en 14.538 van vrouwen. Dit zijn 47 opnamen per dag voor mannen en 40 opnamen per dag voor vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een ziekenhuisopname vanwege een herseninfarct was 72 jaar bij mannen en 75 jaar bij vrouwen. Van alle observaties in 2024 is 2% voor een herseninfarct, zowel bij mannen als bij vrouwen (198 voor mannen en 148 voor vrouwen). Het gemiddelde aantal ligdagen voor een herseninfarct is voor mannen en voor vrouwen 6 dagen.
In de periode 1980 tot 2024 is er een sterke stijging zichtbaar in het absolute aantal ziekenhuisopnamen, namelijk een 171% toename voor mannen en een 144% toename voor vrouwen. Zodra het aantal ziekenhuisopnamen wordt gecorrigeerd voor de bevolkingsopbouw is deze stijging minder sterk, namelijk 12% voor mannen en 19% voor vrouwen.

* Omwille van verschillende veranderingen zijn de cijfers na 2012 en van 2019 minder goed vergelijkbaar met de cijfers van de jaren ervoor. Om deze reden worden deze cijfers gestippeld weergegeven. (Zie Hart- en vaatziekten in Nederland 2020, p36)

Dagopnamen
In 2024 vonden er 502 dagopnamen plaats vanwege een herseninfarct, waarvan 263 van mannen en 239 van vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij een dagopname was in 2024 67 jaar voor mannen en 71 jaar voor vrouwen. De meeste dagopnamen vinden plaats in de leeftijdsgroep 70-79 jaar.